Ceza Hukuku

Ceza hukuku kişilerin toplum içerisindeki güvenliğini ve huzurunu sağlamak amacıyla, kişilerin ve devletin güvenliğine zarar verecek eylemleri gerçekleştiren failleri cezalandırmak ve suça yatkın kişileri suçtan caydırmak amacıyla düzenlenen hukuk alanıdır.

Madde 1- (1) Ceza Kanununun amacı; kişi hak ve özgürlüklerini, kamu düzen ve güvenliğini, hukuk devletini, kamu sağlığını ve çevreyi, toplum barışını korumak, suç işlenmesini önlemektir. Kanunda, bu amacın gerçekleştirilmesi için ceza sorumluluğunun temel esasları ile suçlar, ceza ve güvenlik tedbirlerinin türleri düzenlenmiştir.

Türk Ceza hukuku kural ve yaptırımları 5237 sayılı Türk Ceza Kanununca belirlenmiştir.

Türk ceza kanuna göre bir eylemin suç olduğunu bilmemek suçun sonucunda alınacak cezadan muaf olmak için bir sebep değildir. Çünkü ceza hukuku zaten kişilerin yapmasının ahlaken etik olmadığı davranışları içerir.

TCK Madde 4- (1) Ceza kanunlarını bilmemek mazeret sayılmaz.

Ceza Hukuku Neleri Kapsar?

Ceza hukuku, Türk ceza kanununca ceza ile karşılık bulan eylemleri ve bu eylemlerin faillerinin karşılaşacakları cezaları belirleyen hukuk alanıdır.

Türk ceza hukukunun kapsadığı konuları şu şekilde sıralamak mümkündür:

Kişilerin kanun önünde eşitlik ilkesi,
Yabancı devletlerde işlenen suçlar ile ilgili Türk Hukukunun işleyişi,
Cezadan mahsup olma durumu,
Ceza sorumluluğunun esasları,
Ceza sorumluluğunu kaldıran ya da azaltan nedenler,
Suça teşebbüsün yaptırımları,
Suçluya yardım etmenin yaptırımları,
Suçların yaptırım ve cezaları,
Hapis cezası,
Adli para cezası,
Güvenlik tedbirleri,
Sınır dışı edilme durumu,
İndirim nedenleri,
Dava ve cezanın düşmesi durumları,
Af,
Uluslararası suçlar,
Soykırım / insanlığa karşı suçlar ve yaptırımları,
Göçmen kaçakçılığı / insan ticareti suçları ve yaptırımları,
Hayata karşı suçlar ve yaptırımları,
Kasten öldürme suçu ve yaptırımları,
Tasarlayarak adam öldürme suçu ve yaptırımları,
Canavarca hisle adam öldürme suçu ve yaptırımları,
Vücut dokunulmazlığına karşı işlenen suçlar ve yaptırımları,
Organ ticareti suçu ve yaptırımları,
İşkence / eziyet suçu ve yaptırımları,
Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen cinsel saldırı suçları ve yaptırımları,
Pedofili suçları ve yaptırımları,
Kişilerin hürriyetine karşı işlenen suçlar ve yaptırımları,
Şerefe karşı işlenen suçlar ve yaptırımları,
Özel hayatın gizliliğini ihlal suçları ve yaptırımları,
Kişilerin malvarlığının dokunulmazlığına karşı işlenen suçlar ve yaptırımları,
Genel tehlikeye sebep olan; yangın çıkarma, silahlı atış yapma, radyasyon yayma, bomba patlatma vb. Suçlar ve yaptırımları,
Kamunun sağlığına karşı işlenen; uyuşturucu üretimi ve ticareti, zehirli madde üretimi vb. suçlar ve yaptırımları,
Kamu güvenine karşı işlenen; sahte para basma, kıymetli damgada sahtecilik, mühürde sahtecilik, resmi belgede sahtecilik vb. suçlar ve yaptırımları,
Halkı kin ve düşmanlığa sevk etme suçu ve yaptırımları,
Örgüt kurma suçu ve yaptırımları,
Genel ahlaka karşı işlenen; hayasızca hareket, müstehcenlik, fuhuş, kumar oynatma, dilencilik suçları ve yaptırımları,
Aile düzenine karşı işlenen; birden fazla evlilik, hileli evlilik, kötü muamele, çocuğun kaçırılması, çocuğun alıkoyulması suçları ve yaptırımları,
Ticarete ilişkin suçlar ve yaptırımları,
Bilişim suçları ve yaptırımları,
Devlete karşı işlenen suçlar ve yaptırımları,
Hükümlü veya tutuklunun kaçması,
Cumhurbaşkanına ve devletin organlarına hakaret suçu,
Devletin güvenliğini tehdit eden; düşmana yardım ve asker sağlama gibi suçlar ve yaptırımları.

Türk Ceza Kanununa göre bazı unsurların varlığı suçun ceza sorumluluğunu kaldırabilir veya azaltabilir. Bu durumlar ve ilgili kanun maddeleri şu şekildedir:

Ceza Sorumluluğunu Kaldıran veya Azaltan Nedenler:

Üstün emrini yerine getirme hali

Madde 24- (1) Kanunun hükmünü yerine getiren kimseye ceza verilmez. (2) Yetkili bir merciden verilip, yerine getirilmesi görev gereği zorunlu olan bir emri uygulayan sorumlu olmaz. (3) Konusu suç teşkil eden emir hiçbir surette yerine getirilemez. Aksi takdirde yerine getiren ile emri veren sorumlu olur. (4) Emrin, hukuka uygunluğunun denetlenmesinin kanun tarafından engellendiği hallerde, yerine getirilmesinden emri veren sorumlu olur.

Öz savunma hali

Madde 25- (1) Gerek kendisine ve gerek başkasına ait bir hakka yönelmiş, gerçekleşen, gerçekleşmesi veya tekrarı muhakkak olan haksız bir saldırıyı o anda hal ve koşullara göre saldırı ile orantılı biçimde defetmek zorunluluğu ile işlenen fiillerden dolayı faile ceza verilmez.

Şiddet, tehdit ve korkutma ile suç işlemeye mecbur bırakılma hali

Madde 28- (1) Karşı koyamayacağı veya kurtulamayacağı cebir ve şiddet veya muhakkak ve ağır bir korkutma veya tehdit sonucu suç işleyen kimseye ceza verilmez. Bu gibi hallerde cebir ve şiddet, korkutma ve tehdidi kullanan kişi suçun faili sayılır.

Haksız tahrik hali

Madde 29- (1) Haksız bir fiilin meydana getirdiği hiddet veya şiddetli elemin etkisi altında suç işleyen kimseye, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası yerine onsekiz yıldan yirmidört yıla ve müebbet hapis cezası yerine oniki yıldan onsekiz yıla kadar hapis cezası verilir. Diğer hallerde verilecek cezanın dörtte birinden dörtte üçüne kadarı indirilir.

Yaşın ceza ehliyetine elverişli olmaması hali

Madde 31- (1) Fiili işlediği sırada oniki yaşını doldurmamış olan çocukların ceza sorumluluğu yoktur. Bu kişiler hakkında, ceza kovuşturması yapılamaz; ancak, çocuklara özgü güvenlik tedbirleri uygulanabilir.

Akıl hastalığı sebebiyle ceza ehliyeti olmaması hali

Madde 32- (1) Akıl hastalığı nedeniyle, işlediği fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını algılayamayan veya bu fiille ilgili olarak davranışlarını yönlendirme yeteneği önemli derecede azalmış olan kişiye ceza verilmez. Ancak, bu kişiler hakkında güvenlik tedbirine hükmolunur.

Kişinin iradesi dışında alkol ya da yasaklı madde etkisinde olması sebebiyle gerçekle hayali birbirinden ayıracak bilinçte olmaması durumu

Madde 34- (1) Geçici bir nedenle ya da irade dışı alınan alkol veya uyuşturucu madde etkisiyle, işlediği fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını algılayamayan veya bu fiille ilgili olarak davranışlarını yönlendirme yeteneği önemli derecede azalmış olan kişiye ceza verilmez

Ceza ve ağır ceza davalarının dayanağı olan kanun metinlerini detaylı incelemek için, https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5237.pdf bağlantısını ziyaret edebilirsiniz.

Maddi Ceza Hukuku

Maddi ceza hukuku kabaca suçun nesnel olarak incelenmesidir diyebiliriz. İşlenen suçun kanundaki yüzeysel karşılığı, yaptırımları, o suçu işleyen diğer kişilere verilen emsal cezalar maddi ceza hukukunu oluşturur.

Maddi ceza hukukunda her şey apaçıktır. İşlenen suç ve kanundaki yeri önceliklidir.

Manevi Ceza Hukuku

Manevi ceza hukuku suçun daha detaylı olarak incelenmesidir. Burada suç ve ilgili kanun maddesi dışında pek çok faktör de devreye girer. Suçun işlenme sebebi, suçu işleyen kişi, niyet, suçun kasıtlı olup olmaması, suça mecbur kalınmış olup olmaması gibi pek çok durum devreye girer.

Örneğin bir kişiyi öldürmenin cezası Türk Ceza Kanununda bellidir. Fakat kişi, bir saldırıya uğrayıp canını kurtarmak için birini öldürmüş olabilir. Bu gibi durumlarda suçun karşılığı elbette birini haksız yere öldürmekle aynı olmayacaktır. Bu gibi durumlar manevi ceza hukuku kapsamına girer.

Bu gibi durumlarda kanunda belirlenen indirimler mevcuttur. Hakim kanunda belirlendiği ölçüde indirim uygulayabilir.

Su Hukuk Bürosu Ceza Hukuku Alanında Neler Yapar?

Gaziantep hukuk bürosu olarak verdiğimiz hizmetler şu şekildedir:

Müvekkilimizi süreç hakkında bilgilendiririz
Dava sürecinde gerekli olan bilgi ve belgeleri temin ederiz
Müvekkilimizin duruşmalarda savunmasını gerçekleştiririz
Müvekkilimizin öz savunma hakkını kullanmasını sağlarız
İstinaf ve temyiz süreçleri için dilekçe ile başvuruda bulunuruz
Süreci dosya bize ulaştığı andan sonuçlandığı ana kadar yakınen takip ederiz

Ceza Hukukunda Yetkili Olan Mahkemeler Hangileridir?

Ceza mahkemeleri, Ağır ceza mahkemeleri ve Yargıtaydır.