Tazminat Hukuku

Tazminat hukuku; birey ve tüzel kişilerin çıkarlarını ve haklarını korumak, gördükleri zararların bedelinin karşılanması gibi yollarla adaletin tesisini sağlamayı amaçlayan bir alt hukuk alanıdır. Tazminat davası dosyalarına kanuni dayanak oluşturur. Bahsi geçen tazminat olgusu; kişi ve kurumların, öteki kişi ve kurumlardan maddi veya manevi zarar görmesi durumunda, zararların giderilerek adaletin sağlanması için tahsil edilen para olarak betimlenebilir. Gaziantep Adliyesi içinde tazminat hukukunda uzman avukatlara tazminat avukatı denir.

Tazminat Hukuku Neleri Kapsar?

Gaziantep hukuk bürosu içinde tazminat avukatları tarafından ilgilenilen tazminat hukuku davaları; Manevi tazminat ve maddi tazminat kalemleri gibi kapsayıcı başlıkları içerirler. Bir tazminat davası en genel anlamıyla:

• Maddi tazminat davası
• Manevi tazminat davası

Şeklinde iki ayrı kategoriden birisinde olmalıdır. İstisnai davalarda hem maddi hem de manevi tazminat isteği söz konusu olabilir.

Tazminat Davaları Nelerdir?

Taraflardan birisinin haksız faaliyetlerinden kaynaklanan herhangi bir maddi ve manevi zarar karşılığında, zarar görenin zararlarının karşılığını tahsil etmek istediği davalara tazminat davası denilir. Zararın boyutuna bakılmaksızın iki taraf arasında çok farklı nedenlerle tazminat talebi doğabilir. 

Yine de sıklıkla görülen dava başlıklarını şu biçimde sıralayabiliriz: 

• Kıdem tazminatı davası,
• Trafik kazalarından doğan zararlar için tazminat davası,
• Doktor hatası tazminat davası,
• Mesleki hastalık nedeniyle tazminat davası,
• İş güvencesi tazminatı davası,
• Kişilik haklarının zararından doğan tazminat davası,
• Haksız gözaltı tazminatı davası,
• Boşanmadan doğan tazminat davaları.

Manevi Tazminat Davası Neden Açılır?

Türk Borçlar Kanunu’nun 48. Maddesi kapsamında düzenlenen manevi tazminat davaları maddi ölçeklerle hesabı yapılamayan manevi zararlar için açılmaktadır. Şahıs ve tüzel kişilerde maneviyata verilen zararlar söz konusu olduğunda; prestiji zedeleme veya eleme, kedere düşürme gibi fiillere tazminat davası açılabilir. Bu davalarda söz konusu fiiller arasında en çok görülenler şunlardır:

• Boşanma,
• Doktor hatası, sorumsuzluğu
• Nişan atma,
• İş kazaları,
• Hakaret ve aşağılama.

Tazminat Davaları Hangi Durumlarda Açılabilir?

Taraflar arasında tazminat hususu; maddi ya da psikolojik zararların görülebileceği herhangi bir etkileşim sonucunda ortaya çıkabilir. Bir tazminat talebi, daha önce bu konuda herhangi bir dava açılmamış bile olsa dava sürecine taşınabilir. Tazminat davalarının içerikleri çoğunlukla benzer olsa da daha önce benzeri olmamış nedenlerle de tazminat davası açmak mümkündür. Örnek olarak aşağıda sıralanan durumlar ve benzeri yaşanabilecek hallerde tazminatın gündeme gelebileceği söylenebilir;

• Matbu ve görsel basında karalama faaliyetleri,
• Trafik kazalarından doğan zararlar,
• Haksız nedenlerle işte çıkarılma,
• Telif hakları ihlalleri,
• Sosyal medya platformlarında; tehdit, hakaret ya da kişiliğe saldırı,
• Bir suç eyleminden mağdur olmak,
• Taraflar arasındaki sözleşmelerin ihlallerinden doğan zararlar.

Bu durumların kapsayıcı ve esnek kategoriler olduğu unutulmamalıdır. Bir zarar uğradığınızı düşünüyorsanız; konunun tazminat davasına dayanak oluşturup oluşturmadığını öğrenmek için bir tazminat avukatından hukuki destek almanız faydalı olacaktır.

Tazminat Davaları Hangi Mahkemelerde Görülür?

Bir tazminat davası;

• Tazminata konu olan fiilin niteliği,
• Tarafların tazminata dayanak oluşturan ilişkisi,
• Zarara uğrayan kişilerin sayısı,

Gibi değişkenler doğrultusunda farklı mahkemelerde yürütülebilir. Asliye Hukuk Mahkemeleri, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 6. Maddesi kapsamında hem maddi hem de manevi tazminat davaları için asıl görevli unsur olarak düzenlenmiştir.  Fakat yukarıda sıralanan etmenler doğrultusunda, iş veren ve personel arasındaki tazminat davaları için görevli unsur İş Mahkemeleri gibi farklı olabilir. Ayrıca bazı tazminat taleplerinden gündeme gelen davalarda Ticaret Mahkemeleri de görev alabilmektedir. Yetkili mahkemeler ise herhangi bir kontratta aksi belirtilmeği sürece davalı şahısın ikametgâh adresindeki mahkemelerdir. Ancak davalı pozisyonun bir tüzel kişilik var ise davalı kurumun merkezinin olduğu bölgedeki mahkemeler yetkili olacaktır.

Tazminat Davaları Ne Kadar Sürer?

Tazminat davalarının nedenleri çok farklı olabilir ve bu nedenle hangi mahkemede görülecekleri de değişiklik gösterir. Bu nedenle dava dosyası mütalaa edilip dava süreci başlatılmadan ortalama bir süre değeri verebilmek mümkün değildir. Örneğin kıdem tazminatı için İş Mahkemeleri’ne açılmış bir dava istisnai haller söz konusu olmadığı takdirde en geç on sekiz ay için sonuçlanacaktır. Ama tarafların sadece iş veren ve personel olmadığı davalarda, taraf sayısı ve tazminat miktarı arttıkça bu süre uzayabilir.