İcra ve İflas Hukuku

İcra ve iflas hukuku; tüzel kişilerin ve bireylerin haklarının korunması, kayıp hakların geri kazanılması gibi temellerle GAZİANTEP İcra ve iflas kanunu takibi yapan avukatların ilgilendiği bir hukuk dalıdır. Halk arasında ve literatürde, takip hukuku veya cebr-i icra hukuku olarak da anılabilmektedir. Ancak aslında icra hukuku ve iflas hukuku ayrı ayrı takip hukukunun alt dallarıdır. Takip hukuku bu bağlamda karma nitelikte bir hukuk dalı olarak nitelendirilebilir. 

Bu dallar maddi hukukun dayanak oluşturduğu taleplerin devlet vasıtasıyla fiilen yerine getirilmesini sağlar. GAZİANTEP Hukuk bürosu içinde bahsi geçen talepler sıklıkla borçlu ve alacaklı talepleri olarak ortaya çıkar. Ancak GAZİANTEP Adliyesi içinde icra ve iflas hukukunun; vergi hukuku ve idare hukuku gibi alanlarla ortak bir dayanak oluşturduğu davalara da çokça denk gelinir.

İcra ve İflas Hukuku Hangi Konuları Kapsar?

İcra ve iflas hukuku, cüzi icra başta olmak üzere ilamlı icra işlemlerini ve aşağıdaki sıralanmış ilamsız icra konularını kapsamaktadır:

• Rehin ve ipoteğin paraya dönüştürülmesi,
• Kiralanan gayrimenkullerin tahliyesi ve takibi,
• Genel haciz işlemleri,
• Abonelik sözleşmelerinden doğan alacağın tahsili,
• Kambiyo senetleri için haciz takibi.

Bu başlıkların ya da icra ve iflas hukukundaki diğer dayanakların konu olduğu dava başlıkları şu şekilde listene bilir:

• İstirdat davaları,
• Kayyım atanması süreçleri,
• İflas ve iflasa itiraz davaları,
• Karşılıksız çek davaları,
• İcra itirazı davaları,
• İhalenin feshi için açılan davalar,
• Menfi tespit davaları,
• Tasarrufun iptali davaları.

Ayrıca icra ve iflas hukukçuları bu başlıkların dışında da hukuki danışmanlık hizmeti verebilmektedir. Hukuki meseleler yargı sürecine taşınsa da taşınmasa da bu hukukun kapsamına girebilir. Aşağıdaki hususlar da bu doğrultuda icra ve iflas hukuku kapsamındadır:

• Ticareti terk etme süreçleri,
• İflas aşamaları süren ya da sonuçlanmış şirketlerin; birleştirilmesi ya da satılması gibi işlemler,
• Konkordato istemi olan borçlu kişi ve kurumlar,
• Mali olarak iflas eden firmaları yeniden yapılandırma,
• Donatma iştiraklerinin hukuki sorunları,
• Çek takibi ve arabuluculuk,
• Kiralama ve finansal kontratlardan doğan borç anlaşmazlıkları,
• Leasing ve kredi alacaklarının takibi,
• Sermayesi pay edilmiş komandit şirket ortakları arası uzlaşmazlıklar,
• İflas takibi ve iflası yeniden yapılandırma,
• İflas sonucu mal rejimi.

Haciz İşlem Türleri Nelerdir?

Hukuki bir olgu olarak haciz; borçluların yükümlülüklerini yerine getirememesi halinde taşınır ve taşınmaz mallarına mahkeme kararıyla el koyulması olarak betimlenebilir. Haciz işlem türleri; tanıdıkları hak ve kapsamlar doğrultusunda beş farklı çeşide ayrılır:

• Kesin haciz,
• Geçici haciz,
• İhtiyati haciz,
• İlave haciz,
• Tamamlama haczi.

Bunlardan bazılarının yapılabilmesi için mahkeme kararı ve izni gerekirken bazıları için böyle prosedürler bulunmayabilir. 

Haciz işlem türlerinden ilki kesin hacizdir. Kesin haciz borçlu tarafa borcu tebliğ eden ihtarlar sonrasında hala borcun ödenmemesi durumunda ortaya çıkan bir haciz türüdür. Haciz takibi kesinleştikten sonra alacaklı için borçlunun mallarının satışa çıkarılması kesin haciz işlemini ifade eder.

Kesin haciz hükümleriyle, borçlu tarafın, alacaklının mallarını satmasına geçici olarak engel konulan haciz türüne ise geçici haciz denilir. Borçlunun itirazı geçici olarak kaldırıldıktan sonra haciz takip süreci tekrar başlanana kadar satış talebinde bulunulamaz. Ancak geçici haciz türü, ihtiyati haciz işlemleriyle karıştırılmamalıdır.

İhtiyati hacizde icra takibi herhangi bir dava olmadan da yürütülebilmektedir. Alacaklı taraf, borçlunun borcunu ödeyeceğinden şüphe duyduğu takdirde borçlu tarafın mallarına geçici olarak el konulur ve buna ihtiyati haciz denir. Borçlu taraf bu malları satamaz ve devredemez. İhtiyati haciz bu konuda borçlunun mal kaçırarak, borcu ödememesinden kaynaklı mağduriyetleri önler. Böylece borcun vadesi dolduğunda haciz işlemlerinin çabuk başlaması için ihtiyati haciz istemine gidilebilir.

Dördüncü haciz kategorisi de ilave haciz olarak isimlendirilir. İlave haciz; hacze konu olan malların, borçlu kişinin öteki alacaklıları tarafından da talep edilmesi üzerine oluşan haciz türüdür. Alacaklılar farklı olsa da borçlunun aynı malı üzerine ilave haciz getirebilir. Sonra bir alacaklı sırası oluşturularak, borçlunun yeteri kadar mal varlığı haczedilir ve sırayla alacaklıların borçları ödenir.

Ancak ilave haciz, beşinci haciz türü tamamlama haczi ile karıştırılmamalıdır. Tamamlama haczi, yanlış hesap ya da mal varlıkların gerekli değerde satılamaması sonucu borcu kapanmayan alacaklının tekrar isteğiyle oluşturulur. Rehin edilen varlıkların borcu tamamıyla kapatamaması durumunda ortaya çıkar. Tamamlama haczi, borçlar bitene kadar devam ettirilebilir ancak ilave hacizdeki gibi çok alacaklı değil tek alacaklı için çıkarılır.